Choć powstawał jako eksperyment biologiczny, dziś nikt tak już o nim nie myśli. Z wyglądu w zasadzie niewiele różni się od wilka, po nim też odziedziczył wiele swoich zdolności, na przykład świetny węch i słuch oraz niespotykaną u innych psowatych zdolność do regeneracji sił.

Zdjęcie znalezione na pl.wikipedia.org
Jednocześnie jednak bardzo szybko przywiązuje się do ludzi, jest przyjazny i ufny. Jest to także jedna z nielicznych ras, których przedstawiciele łączą w sobie posłuszeństwo i samodzielność. Dają się szkolić na psy obronne, jednak wymaga to sporego wysiłku, zwłaszcza jeśli chodzi o naukę szczekania, ponieważ wilczaki po wilku odziedziczyły raczej wycie, a i to tylko sporadycznie, natomiast większość z nich nie szczeka w ogóle.
Także cechą wilczą jest, że nie powinny dorastać w budzie, ani tym bardziej w towarzystwie innych psów, ponieważ wtedy zaczynają bać się ludzi (nie chodzi tu o często opisywaną nieufność, ale podobnie jak u wilków, o strach przed obcymi). Wilczaki czechosłowackie przywiązują się do tych zwierząt lub ludzi, z którymi były wychowywane za młodu, więc niespecjalnie im przeszkadza zgiełk miasta, o ile pozostają blisko właściciela, co z reguły nie jest trudne, ponieważ nie są to psy uciążliwe.